Sevdiyimiz 8 Novruz təamı

Novruz bayramına bir həftəyə yaxın vaxt qalıb. Bayram menyusunu hazırlamağın və alış-veriş siyahısı ilə mağazaya yollanmağın vaxtıdır. Təxirə salmamağa və əlbəttə ki, Umico tərəfdaşlarından sərfəli qiymətlərlə alış-veriş etməyi məsləhət görürük. İlham üçün isə biz Novruzun 8 ənənəvi və sevimli təamlarını topladıq.

Bayram süfrəsində ərzaqları Umico-dan keşbeklə əldə edin! Tərəfdaş marketlərə yollanın və hər qəbzdən 1% qazanın. Bravo, Grandmart, Megastore, Baqqal, Bolmart, Happy market, Balli market, Elmar market, Okean market, Möcüzə Market və A plus Market-dən alış-veriş etdiyiniz zaman bonuslar avtomatik hesablanır.

“Nar bilərziyi” salatı

İnqrediyentlər:

• 2 yumurta
• 200 q toyuq filesi
• 2 çuğundur
• 2 yerkökü
• 3-4 kartof
• 40-45 q qoz
• 1 turşu soğan
• 1 nar
• İstəyə görə mayonez

Hazırlayırıq

1. Yumurtaları 10 dəqiqə, toyuq, çuğundur, yerkökü və kartofu isə tam qaynadın.
2. Fileni xırda doğrayın. Tərəvəzləri və yumurtaları iri sürtgəcdən keçirin. Qoz və soğanı xırda doğrayın. Narın toxumlarını çıxarın.
3. Boşqabın ortasına bir stəkan qoyun. Ətrafına kartof, çuğundurun yarısını, kök, qoz, toyuq filesinin yarısını, soğanı, yumurtanı, qalan əti və çuğunduru düzün. Hər qatdan sonra (qoz və soğan istisna olmaqla) təbəqələrə mayonez sürtün.
4. Stəkanı ehtiyatla çıxarın. Salata üzüyün içəri hissəsi daxil olmaqla mayonez vurun. Üzərinə nar dənələrini səpin.

Səbzi qovurma

Bu, Azərbaycan mətbəxində çox yayılmış bir yeməkdir. Səbzi qovurma çox dadlıdır! Lavaş və ya çörək ilə ayrı və ya plovla yemək olar.

İnqrediyentlər:

• Qoyun əti – 1 kq
• Göyərti (keşniş, şüyüd, ispanaq, yaşıl soğan, turşəng, tərxun) – 800 q
• Soğan – 6 ədəd
• Bir stəkan abqora və ya 1 ç.q. limon turşusu olan isti su. 
• Kərə yağı
• İstəyə görə duz

Hazırlayırıq:

1. Əti yuyun və kvadrat şəklində doğrayın. Əti qazana qoyun, bir soğan əlavə edin və su ilə doldurun. Qaynayana qədər yüksək odda saxlayın, sonra istiliyi azaldın. Bulyonun tutqun olmaması üçün köpüyü tez-tez təmizləyin. Ət yumşaqlaşdıqda oddan götürülə bilər, qızartma zamanı isə tam hazır olacaq. Bulyonda qaynadılmış soğanı atmaq olar. Ət hazır olanda onu boşqaba köçürün və bulyonu başqa bir qaba süzün.
2. Qalan soğanı xırda doğrayın. Tavanı qızdırın, 2-3 xörək qaşığı kərə yağı əlavə edin və soğanı qızardın. O, yumşaq olmalıdır. Soğan saralanda, əti tavaya qoyun və daim qarışdıraraq qovurmağa davam edin. Həm ət, həm də soğan bişirildikdə, oddan götürün və böyük, hündür bir qazana köçürün.
3. Göyərtini yaxşıca yuyun və xırda doğrayın. Qalın hissələrini ayrı bir qaba qoyun, qalanını isə ət və soğan ilə tavaya köçürün. Güclü odda saxlayın, kərə yağı əlavə edin. Qaynamağa başlayan kimi odu azaldıb qazana 4-5 xörək qaşığı ət bulyonu əlavə edin. Əgər yağ yığılıbsa, onu qaşıqla çıxarın. Hər şeyi yaxşıca qarışdırın.
4. Qazanda olanların həcmi azaldıqca, qalan doğranmış göyərti və 4-5 xörək qaşığı ət bulyonu əlavə edin. Bulyon qalmayıbsa, əvəzinə su əlavə edə bilərsiniz. Bişdikcə göyərtilərin həcmi nəzərəçarpacaq dərəcədə azalacaq.
5. Ən axırda göyərtilərə abqora və ya həll edilmiş limon turşusu ilə bir stəkan su əlavə edin. Səbzi qovurmanın tam qaynamasını gözləyin. Demək olar ki, bütün maye buxarlananda yemək hazır olacaq.

Dolma

Bir qədim deyim var: Əgər Azərbaycan plovu bütün yeməklərin şahıdırsa, dolma şahın ilk və ən gözəl arvadıdır!. Qədim dövrlərdən indiyədək dolma hər bir azərbaycanlının bayram süfrəsini bəzəyir. Xoşbəxtlik, günəş və istilik qoxuyan üzüm yarpaqlarını əlinizə götürəndə artıq yemək bişirməkdən həzz almağa başlayacaqsınz. Təəccüblü deyil ki, dolma UNESCO-nun qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edilib.

İnqrediyentlər: 

• üzüm yarpaqları – 150 q
• qoyun əti (mal əti ilə əvəz edilə bilər) – 500 q
• soğan – 200 q
• quyruq – 100 qr
• düyü – 50 q
• nanə, bir az keşniş, istəyə görə duz və istiot

Hazırlayırıq

1. Üzüm yarpaqlarını canlandırmaq üçün üzərinə qaynar su tökün. Unutmayın ki, bütün üzüm yarpaqları uyğun deyil. Ən yaxşısı Şanı növünün ağ üzümünün yarpaqlarıdır – hamar, nazik, demək olar ki, şəffaf.
2. Düyünü qaynar suya qoyun. Yaxşı qaynadılmış və çoxlu nişasta buraxan orta taxıl və ya yuvarlaq düyü uyğun gəlir. Bu, dolmanın içərisində bütün şirələri saxlamaq üçün lazımdır.
3. Əti ətçəkən maşından keçirin. Sinirli hissələr və filmlər dolmaya düşməməlidir. Ət çox yağlı deyilsə, yağlı quyruq əlavə edin, o, yeməyin dadını pozmayacaq.
4. Soğanı doğrayın və ət maşınından ətlə birlikdə keçirin.
5. Düyüdən suyu boşaldın və onu qiymənin üzərinə əlavə edin. Duz və istiot əlavə edin. İri duzdan istifadə edin, sonra istəyə görə qurudulmuş nanə, keşniş, duz və istiot əlavə edin. Dolmanı doldurmazdan əvvəl qiymə bir az qalmalıdır.
6. Bir az qiymə götürürük və yarpağın ortasına qoyaraq, kobud tərəfi yuxarıya doğru zərf şəklində bükürük. Yarpaqlara qiymə qoymazdan əvvəl yarpaqların köklərini kəsməyi unutmayın. Dolmanın gözəl şəkildə bükülməsi zərgərlik parçasıdır, çünki əsl dolma qozdan böyük olmamalıdır.
7. Sıx yığılmış dolmanın yanmaması üçün qazanın dibinə bir nəlbəki qoyun. Üstünə yararsız üzüm yarpaqlarını qoyun. Dolma bir qazanda qat-qat dairədə düzülür – ümumilikdə dörd qatdan çox olmamalıdır, çünki alt təbəqə formasını itirə bilər və dolma qeyri-bərabər istiləşəcəkdir.
8. Qazanın üst hissəsinə də nəlbəki qoyulmalıdır. Sonra nəlbəkini üstdə tutaraq dolmanı su və ya bulyonla doldurun və odun üstünə qoyun. Od orta olmalıdır. Dolma odda qalmalıdır, lakin heç bir halda qaynadılmamalıdır: dolma boşqabın altında buxarlanaraq sakitcə qaynamalıdır – içlik sulu olmalıdır.
9. Xidmət etməzdən əvvəl bir az gözləmək lazımdır. Əvvəlcə boşqabı çıxarın, dolma düzələcək və tavada olan bütün suyu udacaq.
10. Dolma adətən tərəvəz və göyərti ilə verilir. Üstünə, doğranmış sarımsaqlı qatıq vurmaq olar. Və ya sadəcə ayran içə bilərsiniz.

Şor qoğal

İnqrediyentlər

Xəmir:

• Un – 2 kq
• İsti süd – 2 stəkan
• Su – 1 stəkan
• Maya – 1 çay qaşığı
• Duz – 1 çay qaşığı
• Şəkər – 1 çay qaşığı

İçlik:

• Əridilmiş kərə yağı – 400 q
• Zirə, zerdeçal, şüyüd, hil, cirə, duz, istiot – 1 çay qaşığı

Hazırlayırıq

1. 1 çay qaşığı maya və 1 çay qaşığı şəkər tozunu bir az ilıq süddə qarışdırın və bir az  gözləyin.
2. 2 kq una 2 stəkan ilıq süd və 1 stəkan su, 2 çay qaşığı duz və hazır maya əlavə edin. Xəmiri yoğurun, dəsmal ilə örtün və 2 saat isti yerdə saxlayın.
3. Xəmir hazır olana qədər, ədviyyatlı içlik hazırlayın. 3 stəkan una 1 çay qaşığı zerdeçal, şüyüd, hil, cirə, duz və istiot əlavə edin. Qarışdırın və 1 stəkan əridilmiş kərə yağı əlavə edin. Qarışığı əllərinizlə yaxşıca yoğurun.
4. Xəmiri unlanmış səthə qoyun. Xəmir yumşaq və yağlı olur. Onu bir neçə topa bölün, hər biri nazik bir təbəqəyə yuvarlanmalıdır və xüsusi yumru taxtaya qoyulmalıdır. Qoğalda qatların sayı önəmli deyil, ən əsası ən azı səkkiz qat olmasıdır.
5. Xəmirin hər təbəqəsi əridilmiş kərə yağı ilə fırçalanır, bir-birinin üstünə qatlanır. Sonra xəmirdən nazik dairə düzəldin və zolaqlara kəsin. Hər zolağı yuvarlayın. Böyük barmağınızla, içlik üçün “kisə” yaratmaq üçün yuvarlanmış xəmirin üstünə basın.
6. Kisəni qırıntılı içliklə doldurun və altındakı “tikişi” bağlayın. Hər iki tərəfdən barmağınızla sıxın. Qoğalları soba qabına qoyun, üzərinə yumurta sarısını sürtün və xaşxaş toxumlarını səpin. Xəmiri 30-40 dəqiqə 180 dərəcədə qızdırılmış sobaya göndərin. Qızıl rəngə qədər sobada saxlayın.

Şəkərbura 

Ay şəklində şirin şəkərbura bayram süfrəsinin başqa bir zəruri atributudur. Bu halda da bir simvolizm var: naxışlar nə qədər bir-birlərinə yaxın olsa, yeni ildə məhsul daha bol olacaqdır. Buna görə, daha çox buğda sünbüllərini və digər naxışları tətbiq etməyə çalışın.

İnqrediyentlər:

Xəmir üçün: 

• un – 750 – 850 q
• süd – 300 ml
• yumurta – 1 əd.
• kərə yağı – 250
• xama – 3 x.q.
• quru maya – 1 ç.q.
• şəkər – 1 x.q.
• üyüdülmüş hil 

İçlik üçün:

• qoz – 500 q
• fındıq – 250 q
• badam – 250 q
• şəkər – 1 kq
• üyüdülmüş hil

Hazırlayırıq

1. Yağı əridin və soyumasını gözləyin. Əridilmiş yağı yumurta və ilıq südlə çalın, sonra maya, şəkər, hil və xama əlavə edin.
2. Sonra kiçik hissələrə süzülmüş unu əlavə edin. Təxminən 15 dəqiqə yoğurun. Xəmir hamar, bir az dik, elastik və əllərinizə yapışmamalıdır. Sonra onu qida filminə sarın və 20 dəqiqə saxlayın. Xəmir tam qalxmamalıdır, əks halda tətbiq olunan naxışlar bişirmə zamanı yox olacaq.
3. Bu arada içliyi hazırlayaq. Badamları 5 dəqiqə qaynar suda isladın. Ələyə süzün və qabığını soyun. Fındıqları sobada 100 dərəcədə qurudun, durmadan qarışdırın. Fındıq da 100 dərəcə istilikdə sobada quruyur. Sonra qabığını soyun və soyudun.
4. Bütün qozları mətbəx kombaynının və ya blenderin qabında doğrayın, sonra şəkər və hil ilə qarışdırın.
5. Xəmir artıq hazırdır. Onu stolüstü tennis topunun ölçüsündə kiçik toplar halına salın. Hər topu 1 sm qalınlığında və 10 sm diametrə qədər kiçik dairələrə yuvarlayın.
6. Topların üzərinə içlikdən 1-2 xörək qaşığı qoyun və kənarlarını sıxın, sonra onları spiral şəklində bükün. Şəkərburanı naxışlarla bəzəyin.
7. 160-180 dərəcə istilikdə bişirin. Sobada çox saxlamamaq vacibdir, əks halda şəkərbura quru olacaq. Xəmir qızılı deyil, ağ qalmalıdır. Hazırlığı şəkərburaları qaldırmaqla müəyyən etmək olar. Bərk olmalı, altı isə bir az qızarmalıdır.

Bakı mütəkkəsi

İnqrediyentlər:

Xəmir üçün: 

• xama – 700 qr
• kərə yağı – 250 qr
• marqarin – 200 qr
• soda (sirkə)
• 1 yumurta
• 2 yumurta sarısı
• Un

İçlik: 

• qoz – 400 qr
• şəkər – 400 qr
• 2 yumurtanın ağı
• yaxmaq üçün yumurtanın sarısı

Hazırlayırıq

1. Kərə yağını və marqarini əridin, amma çox isti olmasın. Yumurta əlavə edin, qarışdırın. Sonra 1 ç.q. sodanı 1 x.q. sirkəyə əlavə edin və xama ilə qarışdırın. Bir çimdik duz əlavə edin. Unu süzgəcdən keçirin və xəmir yoğurun. Un gözlə əlavə edilməlidir ki, xəmir yumşaq olsun, lakin ələ yapışmasın.
2. Xəmiri 6-7 hissəyə bölün və onları dairə şəklində düzəldin, dəsmal ilə örtün.
3. İçliyi hazırlamağa başlayaq. Qozları əvvəlcədən doğrayın, şəkər və yumurtanın ağı ilə qarışdırın, xəmirdən eyni sayda dairələr hazırlayın.
4. Hər bir dairəni yuvarlayın və aşağıdakı şəkildə göstərildiyi kimi üçbucaqlara kəsin. Bir qoz götürün və hər üçbucağın üzərinə bərabər yerləşdirin. Bükün, mütəkkələrə yumurtanın sarısını yaxın. Əvvəlcədən 180 dərəcə qızdırılmış sobaya qoyun, qızılı rəngə qədər bişirin.
5. Mütəkkələrin soyumasını gözləyin, sonra üzərinə şəkər tozu səpə və ya onsuz süfrəyə verə bilərsiniz.
6. İçlik olaraq mürəbbə və ya təzə meyvədən istifadə edə bilərsiniz. Hər iki halda dadlı qırıntılı peçenye əldə edilir.

Bakı paxlavası

İnqrediyentlər:

Xəmir:

• buğda unu – 800 q
• şəkər – 1 x.q.
• bir çimdik duz
• yumurta – 2 əd.
• kərə yağı – 100 q
• süd – 200 ml
• maya – 0,5 ç.q.
• zəfəran – 1 ç.q.
• su (qaynar su) -100 ml

İçlik:

• qoz – 400 q
• şəkər – 350 q
• vanilin və ya təbii vanil – 1 ç.q.
• hil – 1/3 ç.q.
• muskat qozu (üyüdülmüş) – 1/3 ç.q.

Şərbət:

• şəkər – 150 q
• su – 250 ml
• limon suyu – 3 x.q.

Əlavə:

• əridilmiş kərə yağı (paxlava üçün) – 250 q
• yumurtanın sarısı (paxlavaya yaxmaq üçün) – 2 əd.
• qoz (bəzək üçün gözəl ¼ parçalar)

Hazırlayırıq

1. Xəmirdən başlayaq. Zəfəranın üzərinə qaynar su tökün ki, dəmlənsin və su təxminən 40 dərəcəyə qədər soyuyana qədər saxlayın.
2. Sonra südü 40 dərəcəyə kimi qızdırıb mayanı içinə qatırıq. Kərə yağını əridirik.
3. 3,5 stəkan unu bir qaba süzün, şəkər, duz əlavə edin, yumurtanı çalın və kərə yağını tökün. Sonra qarışdırın.
4. Sulandırılmış zəfəranın yarısını maya ilə südün içinə tökün və bu qarışığı xəmirə əlavə edin. Yoğururuq – indi xəmir yapışqan olacaq. Qalan unu tökün və yenidən yoğurun. Xəmir yapışmamalı, yumşaq, hamar, yağlı parıltılı olmalıdır.
5. Xəmir 1,5-2 saatlıq isti yerdə saxlayın və üzərini qida filmi və ya salfetlə örtün.
6. Xəmir hazır olunur, biz isə içlik ilə məşğul olaq. Mətbəx kombaynının və ya blenderin qabında qozları şəkər, vanilin və ya vanil, hil və muskat qozu ilə doğrayın.
7. Xəmir böyüdükdən sonra yığmağa başlayaq. Xəmiri 12 hissəyə bölürük, lakin iki hissə digər 10 hissədən böyük olmalıdır. Paralel olaraq sobanı 180 dərəcəyə qədər qızdırırıq.
8. Masaya un səpin və iri toplardan birincisini nazik şəkildə yuvarlayın – qalınlığı 1 mm-dən çox olmamalı, ölçüləri isə elə olmalıdır ki, forma tamamilə xəmirlə örtülüb, ucları aşağı salınsın. Xəmiri ehtiyatla oxlova yuvarlayın və formaya köçürün, üzərini xəmir ilə örtün. Sonra bir qat içlik səpin (təxminən 2-2,5 yemək qaşığı).
9. Kiçik toplardan birincisini yuvarlayırıq və yenidən xəmiri qəlibə keçiririk. Bütün içliyin bağlanması üçün onu uzadırıq. Onu əlinizlə basa bilərsiniz ki, bütün hava çıxsın və təbəqələr birləşsin. Və yenidən bərabər içlik qatı ilə səpirik. Bütün kiçik xəmir topları ilə eyni şeyi edin. Xəmirimiz yumşaq və elastik olduğu üçün rahat uzanır.
10. Bütün kiçik toplar artıq yuvarlandıqda, ikinci böyük xəmir topunu götürün və eyni şeyi edin. Bütün paxlavanı örtmək üçün xəmiri yaxşıca uzadın. Burada xəmirin cırılmaması və mümkün qədər bərabər yuvarlanması üçün onunla mümkün qədər ehtiyatla davranmaq lazımdır.
11. Yumurtanın sarısını qalan zəfəranın bir neçə xörək qaşığı ilə qarışdırın və paxlavanın üst qatını yağlayın. Paxlavanı sobaya 5-7 dəqiqəlik yerləşdiririk: bu müddət ərzində üst təbəqə bir az quruyur. Buna görə paxlavanı kəsəndə o, bıçağa yapışmayacaq.
12. Tökməni hazırlayırıq – sadəcə kərə yağını əridin. 5-7 dəqiqədən sonra paxlavanı çıxarıb səliqəli romb şəklində kəsib hər bir hissənin üzərinə qoz yerləşdiririk. Əridilmiş kərə yağını tökün və 150 ​​dərəcədə 50-60 dəqiqəlik sobaya yerləşdirin. Yağın çox olduğu görünə bilər, ancaq onun miqdarını azaltmamalısınız: xəmir bütün yağı özünə çəkir.
13. Bişirmənin bitməsinə 15-20 dəqiqə qalmış şərbəti hazırlayırıq. Sadəcə şəkər, su və limon suyunu qarışdırıb 7-10 dəqiqə bişirin. Hazır paxlavanının üzərinə şərbət tökün. Sonra yenidən xətlər üzrə kəsib, ehtiyatla paxlavanı qaba düzürük.

Sizə xoşbəxt yeni bahar arzulayırıq! Novruz bayramınız mübarək!