Vitaminlər – dərinin sağlamlığı, gözəlliyi və gəncliyi üçün əvəzolunmaz mənbədir. Qida ilə qəbul edilən qidalandırıcı maddələr dərinin optimal vitamin-mineral balansını qorumaq üçün kifayət etmir. Dərini lazımi miqdarda vitaminlərlə zənginləşdirmək üçün sistematik yanaşma tələb olunur: balanslaşdırılmış qidalanma, müasir multivitamin komplekslərinin qəbulu və vitaminlə zənginləşdirilmiş kosmetika. Hansı qidalandırıcı maddələrin üz dərisinə lazım olduğunu və onların hansı təsirə malik olduğunu nəzərdən keçirək.
Niyə vitaminlər üz və bədən dərisi üçün faydalıdır?
Bir çox vitaminlər üz və bədən dərisinin keyfiyyətinə və vəziyyətinə birbaşa təsir edir: onların çatışmazlığı və ya çoxluğu quru dəri, qabıqvermə, qıcıqlanma, qızartı, tonusun azalması, epidermisin parlaqlıq və təravətinin itirilməsi ilə nəticələnə bilər.
Dermatoloqlar dəri gözəlliyi və sağlamlığını qorumaq üçün onun vitamin-mineral balansını həm daxildən, həm də xaricdən artırmağı tövsiyə edir. Bu məqsədlə aktiv formulalara malik müvafiq kosmetik vasitələrdən istifadə olunmalıdır. Alimlər sübut ediblər ki, vitamin komplekslərinin xaricdən istifadəsi dərini lazımi maddələrlə təmin edir. Vitaminlər dəri üçün istənilən yaşda əhəmiyyətlidir.
Müasir kosmetik formullar qabaqcıl tədqiqatlar əsasında yaradılır və aktiv komponentlərin parçalanması, birləşdirilməsi və qorunması texnologiyalarından istifadə etməyə imkan verir. Evdə qulluq üçün kosmetik vasitələrin tərkibindəki vitaminlər bir neçə əsas vəzifəni həll edir:
Hüceyrələri mikroelementlərlə qidalandırır və zənginləşdirir, dərinin görünüşünü yaxşılaşdırır.
Epidermisi nəmləndirir və yumşaldır, hidro-lipid təbəqəni möhkəmləndirir.
Təbii kollagen və elastin sintezinin artırılmasına kömək edir.
Vaxtından əvvəl yaşlanmanın gözəçarpan əlamətlərini azaldır və yenilərinin yaranmasının qarşısını alır (qırışlar, piqmentasiya, dərinin elastikliyinin itməsi).
Antioksidant və detoksifikasiyaedici təsir göstərir, dərinin hüceyrələrini sərbəst radikalların dağıdıcı təsirindən qoruyur.
Epidermisi möhkəmləndirir və onun qoruyucu funksiyalarını dəstəkləyir.
Akne və onun izləri (qara nöqtələr, sızanaqlar) ilə mübarizədə kömək edir.
Dərinin yağ ifrazını tənzimləyir və üzdə yağlı parıltını azaldır.
Üz və bədən dərisinin gözəlliyi, gəncliyi və sağlamlığı üçün hansı vitaminlər lazımdır?
Kosmetik formulların tərkibindəki ayrı-ayrı vitaminlər və ya onların kompleksləri müxtəlif dəri problemlərini həll etmək üçün nəzərdə tutulub. Dərinin tonusunu və sağlamlığını qorumağa kömək edən 10-dan çox vitamin mövcuddur. Üz və bədən dərisinin tərkibində daha çox rast gəlinən ən yaxşı vitaminlərdən ibarət siyahını təqdim edirik.
A vitamini
A vitamini törəmələri (retinoidlər) kosmetologiyada ən məşhur antioksidant vitaminlərdən biridir. Retinol hüceyrələrin yenilənməsinə cavabdehdir, onların regenerasiya proseslərini sürətləndirir və yağlı, problemli və yetkin dərinin qulluq vasitələrində geniş istifadə olunur. A vitamini dərinin tonunu və teksturasını bərabərləşdirir, ona yumşaqlıq, parlaqlıq və elastiklik qaytarır. Retinol işığa həssasdır və kəskin qabıqlandırıcı təsirə malikdir, buna görə dermatoloqlar onunla birlikdə SPF olan günəşdən qoruyucu kremlərin istifadəsini tövsiyə edirlər. A vitamini çatışmazlığı dərinin qoruyucu hidro-lipid xüsusiyyətlərinin azalmasına, elastikliyinin və yumşaqlığının itirilməsinə, quruluğa və parlaqlığın itirilməsinə səbəb ola bilər.
B qrupu vitaminləri
B qrupu vitamin kompleksi 11 fərqli maddədən ibarətdir, kosmetologiyada daha geniş yayılmışları isə bunlardır: B1 (tiamin), B2 (riboflavin), B3 (niasinamid), B5 (pantotenol), B6 (piridoksin), B7 (biotin), B9 (fol turşusu), B10 (paraaminobenzoik turşu), B12 (sianokobalamin). Bu vitaminlərin hamısı dərinin müxtəlif funksiyalarına təsir edir: hüceyrələrin bölünməsi və tənəffüsündən tutmuş dərinin qoruyucu funksiyalarının gücləndirilməsinə və UV şüalarının mənfi təsirlərinin azaldılmasına qədər.
C vitamini
C vitamini (askorbin turşusu) dərinin gözəlliyi üçün daha bir əvəzolunmaz antioksidantdır. O, kollagen sintezini stimullaşdırır, dərini vaxtından əvvəl yaşlanmadan qoruyur, tonunu bərabərləşdirir (qırışlar, piqment ləkələri və akne izləri ilə mübarizə aparır), teksturanı yaxşılaşdırır, nəmləndirir, məsamələri daraldır, yağlı parıltını azaldır və iltihabəleyhinə təsir göstərir. C vitamini ultrabənövşəyi şüalara qarşı həssasdır, buna görə onunla birlikdə SPF kremdən istifadə olunmalıdır. Onun çatışmazlığı yağlı, problemli dəridə səpgilərə, quruluğa və qabıqverməyə səbəb ola bilər.
D vitamini
D vitamini (kalsiferol), “”günəş vitamini”” kimi tanınır və hüceyrə membranlarını möhkəmləndirir, lipidlərin oksidləşmə prosesini azaldır. Dərinin D vitamininin 90%-ə qədər hissəsi UV şüalarının təsiri altında sintez olunur, buna görə də kosmetikanın tərkibində nadir hallarda rast gəlinir. Onun çatışmazlığı dərinin yorğun, solğun görünməsinə, göz altı qaralmalarına, quruluğa və qabıqverməyə səbəb olur.
E vitamini
E vitamini (tokoferol) antioksidantdır və onun çatışmazlığı dərinin solğunlaşmasına, elastiklik və nəmləndirmə qabiliyyətinin azalmasına gətirib çıxarır. Tokoferol sərbəst radikallara qarşı qoruyucu təsir göstərir, dərini vaxtından əvvəl yaşlanmadan qoruyur, kollagen və elastin sintezini stimullaşdırır, dəriyə möhkəmlik və elastiklik qaytarır, onu qidalandırır, nəmləndirir və hamarlaşdırır. E vitamini yağlar və bitki ekstraktlarında çox olur. O, dəri problemləri (dermatit, seboreya, ekzema) müalicəsində geniş istifadə olunur.
F vitamini
F vitamini (linoleik turşu və ya Omega-6) quru və həssas dərilər üçün əvəzolunmazdır. O, dərini quruluqdan və qabıqvermədən tez bir zamanda xilas edir, qıcıqlanmanı sakitləşdirir, dərini yumşaldır və toxumalara elastiklik qaytarır. Xüsusilə soyuq havalarda istifadə üçün əvəzedilməzdir, çünki temperatur dəyişikliyinə qarşı dərinin qoruyucu xüsusiyyətlərini gücləndirir.
K vitamini
K vitamini dəridəki göyərmələrin və mexaniki zədələrin (sıyrıqlar, yaralar, yanıqlar) daha tez sağalmasına kömək edir. Mikro-sirkulyasiyanı yaxşılaşdıraraq, kuperozun (damar şəbəkələri) təzahürünü azaldır, göz altı qaralmaları aradan qaldırır, post-akne izlərini və çapıqları bərabərləşdirir.
N vitamini
N vitamini (tiokturşu və ya alfa-lipoy turşusu) güclü antioksidantdır və oksidləşdirici stressə qarşı təsir edir. O, iltihaba qarşı güclü təsirə malikdir və qoruyucu xüsusiyyətlər göstərir. N vitamini tez-tez yaşlanmaya qarşı kosmetik formullarda istifadə olunur, dərinin elastikliyini və möhkəmliyini bərpa edir, E və C vitaminlərini sərbəst radikalların zərərli təsirindən qoruyur.
P vitamini
P vitamini (rutin) C vitamini ilə birlikdə güclü antioksidant və qoruyucu təsir göstərir. O, damar divarlarını möhkəmləndirir, kuperozun yaranmasının qarşısını alır, qızartıları minimuma endirir və rosacea ilə mübarizədə istifadə olunur. P vitamini çatışmazlığı aknenin kəskinləşməsinə səbəb ola bilər və damar divarlarının zəifləməsi ilə nəticələnə bilər.
PP vitamini
PP vitamini (nikotinamid) dəri hüceyrələrinin regenerasiya prosesini sürətləndirir, mikro-sirkulyasiyanı yaxşılaşdırır, dərinin tonunu və teksturasını artırır, yaşlanma əlamətlərini (qırışlar, piqmentasiya) azaldır. Həmçinin yağlı və problemli dəri üçün də uyğundur, çünki sebium ifrazını tənzimləyir.
Beta-karotin
Beta-karotin dərini nəmləndirir və yumşaldır, eyni zamanda UV şüalarının və fotoqocalmanın zərərli təsirlərinə qarşı qoruyucu təsir göstərir. Beta-karotin A vitamininin mənbəyidir və tez-tez günəşdən qoruyucu vasitələrin tərkibində rast gəlinir.
Dərinin müxtəlif problemləri üçün lazım olan vitaminlər
Dərinin müəyyən problemləri olduqda, tərkibində lazımi vitamin kompleksləri olan vasitələrdən istifadə etmək tövsiyə olunur. Müxtəlif dəri çatışmazlıqlarını aradan qaldırmaq üçün hansı komponentlərin uyğun olduğunu nəzərdən keçirək. Müxtəlif ehtiyaclar üçün ən yaxşı vitaminlərin siyahısı:
Qırışlardan (dərinin gəncliyi üçün): A vitamini (retinol), C vitamini (askorbin turşusu), D vitamini, E vitamini, B3 vitamini (niasinamid), F vitamini, N vitamini, P və PP vitaminləri, beta-karotin.
Quruluğa qarşı (dərinin nəmləndirilməsi üçün): A vitamini, B1, B6, B7 vitaminləri, C vitamini, E vitamini, F vitamini, beta-karotin.
Elastiklik və möhkəmlik üçün (dərinin sallaqlığını aradan qaldırmaq): A vitamini, C vitamini, B1, B2, B9 vitaminləri, F vitamini, PP vitamini.
Regenerasiya və sağalma üçün: A vitamini, C vitamini, B2, B5, B7 vitaminləri, PP vitamini.
Sızanaq və qara nöqtələrə qarşı: A vitamini, C vitamini, E vitamini, B1, B2, B3, B12 vitaminləri.
Vitamin çatışmazlığı nə zaman ortaya çıxa bilər?
Avitaminoz (vitamin çatışmazlığı) istənilən yaşda ortaya çıxa bilər, lakin buna ən çox uşaqlar, hamilə qadınlar və yaşlı insanlar məruz qalır. Vitamin çatışmazlığı dəri quruluğu, qabıqvermə və qıcıqlanma kimi simptomlarla özünü göstərə bilər. Bu hallar bədənin müxtəlif yerlərində (ayaqlarda, əllərdə, kürəkdə, sinədə və baş dərisində) baş verə bilər.
Vitamin çatışmazlığı çox vaxt mövsümi xarakter daşıyır. Məsələn, payız və qış aylarında təzə meyvə və tərəvəzlərin az qəbul edilməsi səbəbindən bu hal daha çox müşahidə olunur. Yaz və yayda isə onların qəbulunun artması bədənin vitamin çatışmazlığını kompensasiya edir.
Vitamin çatışmazlığını necə aradan qaldırmaq olar?
Qida ilə bədənə daxil olan vitaminlərin miqdarı orqanizmin ehtiyacını tam qarşılamaq üçün kifayət etmir. Buna görə də dərinin sağlam, təmiz, nəmləndirilmiş və gənc qalması üçün kompleks yanaşma tələb olunur: balanslaşdırılmış qidalanma, bioloji aktiv əlavələrdən istifadə və vitaminlərlə zənginləşdirilmiş gözəllik rutini.
Vitaminlə zəngin kosmetika: Kremlər və serumlar yüksək konsentrasiyalı formulları ilə seçilir. Bu məhsulların tərkibi bir neçə vitaminin birləşməsini və ya tək vitamin əsaslı formulaları əhatə edə bilər. Dərinin tipinə, vəziyyətinə və ehtiyaclarına uyğun olaraq kosmetika seçilməlidir.
Kosmetoloji prosedurlar: Vitamin komplekslərinin dəriyə dərin təbəqələrdə daxil edilməsi üçün inyeksiya üsulu (biorevitalizasiya, mezoterapiya) istifadə olunur. Alternativ metodlar arasında elektroporasiya və inyeksiyasız mezoterapiya var.
Vitamin-mineral kompleksləri: Bioloji əlavələr qida ilə çatışmayan maddələri bədənə daxil edir və dərini daxildən qidalandırır.
Balanslaşdırılmış qidalanma: Təzə meyvə və tərəvəzlər, göyərti, giləmeyvələr, qoz-fındıq və taxıllar ilə zəngin qidalanma dərinin vəziyyətinə müsbət təsir göstərir.
Alış-veriş edin, keşbek qazanın və maliyyənizi idarə edin
Hamısı bir tətbiqdə!
