Hər bir insan zaman-zaman qarın ağrısı problemi yaşayır. Bu ağrı yüngül, şiddətli, kəskin, davamlı və ya təkrarlanan ola bilər. Ağrı qısa müddətli olduqda kəskin qarın ağrısı olaraq, həftələr, aylar və ya illərlə baş verirsə, xroniki qarın ağrısı olaraq adlandırılır.Qarın bölgəsində ağrı yüngül və ya şiddətli ola bilər. Kəskin ağrı tez inkişaf edir və adətən bir neçə saat və ya bir neçə gün ola bilir. Xroniki qarın ağrısı aralıqlı və ya epizodik ola bilər, yəni gəlib keçə bilər. Qarındakı ağrının bir çox mümkün səbəbləri var.
Köpə bağlı ağrılar, həzmsizlik və ya əzələ ağrıları kimi ən çox görülən səbəblər adətən ciddi deyil. Digər vəziyyətlərdə tibbi yardım olaraq həkimə müraciət oluna bilər. Bir çox hallarda ağrı qarın nahiyəsində olan orqanlara təsir edən iltihab və ya xəstəliklər nəticəsində yaranır. Qarın boşluğunda olan əsas orqanlara appendiks, böyrəklər, dalaq, nazik və yoğun bağırsaqlar, qaraciyər, qarın, mədəaltı vəzi və öd kisəsi daxildir.
Qarın ağrısı dərmanı adları
“Qarin agrisi dermanlari fərqli səbəblərə görə təyin edilə bilər və hər birinin öz təsir mexanizmləri var. Əgər ağrısının səbəbi məlum deyilsə və ya təcili tibbi yardım almaq lazımdırsa, qarın ağrısı dərmanları mütəxəssis tərəfindən yazılmalıdır. Qarin agrisi dermani adlari haqqında bəzi məlumatlar qeyd olunmuşdur. Buskopan bağırsaq spazmlarını və ağrılarını yatışdırmağa kömək edən bir antispazmodik dərmandır. Loperamid ishallıq problemləri üçün təyin olunan bir laksativ dərman kimi istifadə olunur.
Simetikon əsasən qaz və şişkinlikdən qurtulmaq üçün istifadə olunan antispazmodik dərmandır. Omeprazol başqa bir antiasid, mədə xəstəliklərindən əziyyət çəkənlər üçün təyin olunur. Ranitidin antiasid və asidin məhvi ilə bağlı məsələlər, qarın ağrıları üçün istifadə olunur. Parasetamol bu analqezik və ağrı kəsici, orta səviyyədəki ağrıları azaltmaq üçün istifadə olunur. Laksativlər bağırsaq problemləri və ağrıları üçün təyin olunur.
Qarin ağrısı və ishal zamanı istifadə olunan xalq təbabəti
Qarın ağrısı və ishal zamanı istifadə olunan bəzi xalq təbabəti ,doğal yollardan istifadə olunur. Lakin ağrı və ishal ciddi, uzunmüddətli olduqda, tibbi yardım almaq ən məsləhətdir. Qarin agrisi ishal xalq tebabeti üçün bir neçə təbii müalicə üsulları mövcuddur. Zəncəfil antiinflamatuar və antibakterial xüsusiyyətlərə malikdir. Bir az zəncəfil suyu ,bir çay qaşığı bal qarışdırıb içmək qarın ağrısını və ishalı aradan qaldıra bilər. Qarin ağrisi qarin getmə üçün nanə çayı yaxşı təsir edir. Ağrını azaltmağa və həzm prosesini yaxşılaşdırmağa kömək edir. Bir fincan isti suya bir neçə nanə yarpağı əlavə edib dəmlədikdən sonra içmək faydalıdır.
Düyü suyu ishalı dayandırmaq üçün istifadə olunur. Onu suda qaynadıb, suyunu süzüb içmək mədə-bağırsaq sistemini sakitləşdirir. Qatığın tərkibində olan probiotiklər ishalın müalicəsində effektivdir. Qatıq yemək bağırsaq florasını bərpa etməyə kömək edir. Darçın antibakterial xüsusiyyətlərə malikdir və ishalı dayandırmağa kömək edə bilər. Bir çay qaşığı darçını isti suya əlavə edib içmək faydalıdır. Bu üsullar təbii və ev şəraitində tətbiq oluna bilən müalicələrdir. Lakin ciddi və ya davamlı ishal, qarın ağrısı hallarında həkimə müraciət etmək vacibdir.
Qarın ağrısı və ishalın qarşısını almaq üçün qida tövsiyyələri
Qarin agrisi ishal zamani ne etmeli olduğumuzu bilmiriksə ilk növbədə çoxlu maye içmək lazımdır. Bu da su itkisinin qarşısını almaq üçün önəmlidir. İtirilmiş natrium, kalium və xlor kimi su və elektrolitləri əvəz etmək üçün gün ərzində bol su içmək vacibdir. Sudan əlavə şaftalı, alma, ayran və mineral sular gündəlik maye ehtiyacını ödəməyə kömək edir. İshalı müalicə etmək üçün şəkərsiz hazırlanmış alma, heyva və şaftalı kompotları içmək lazımdır. Süd və süd məhsullarından yalnız fermentləşdirilmiş yağsız qatıq və ayrana üstünlük verilməlidir. Taxıl məhsullarından çox istifadə etməmək lazımdır.
Çox qızardılmış və yağlı yeməklərdən uzaq olmaq, az yağlı yeməklərə üstünlük verilməlidir. Ərik, gavalı, albalı, armud, əncir naringi, qarpız, qurudulmuş meyvələr, kartofdan başqa, bütün tərəvəzlər, süd, paxlalı bitkilər, tərkibində lif olan qidalar, bulqur, tam buğda çörəyi ishalı artıran qidalardır. Tərkibində şəkərin miqdarı çox olan qidalarda ishalın artmasına təsir edəcəkdir. İshal dövründə sadə yeməklərə üstünlük verilməlidir. Həmçinin, Qaynadılmış kartof ishal halında yeyilə bilər.
Uşağın qarnı ağrayanda nə etməli?
Usaqlarda qarin agrisi zamani ne etməli olduğumuzu bilmiriksə, qeyd olunan addımları atmaq faydalı ola bilər. Uşağı sakit və rahat bir yerə qoyun. Bəzi hallarda qarın ağrısı yuxusuzluq və ya stress səbəbindən də ola bilər. Uşağın kifayət qədər su içdiyinə əmin olun. Dehidrasiya qarın ağrısını daha da artırar. Uşağa yağsız və yüngül qidalar verin. Məsələn, düyü, banan və ya quru çörək yeyə bilər. Uşağın qarın nahiyəsinə isti su torbası və ya isti kompres qoymaq ağrını yüngülləşdirə bilər.
Əgər qarın ağrısı uzun müddət davam edirsə , şiddətlidirsə, mütləq bir həkimə müraciət edin. Bu, ciddi bir sağlamlıq probleminin əlaməti ola bilər. Həkim məsləhəti olmadan uşağa dərman verməkdən çəkinin. Uşağın hərarəti yüksəlirsə, qusma, ishal olarsa və ya qarında şişkinlik varsa, dərhal tibbi yardım alın. Bu sadə tədbirlər uşağın vəziyyətini müvəqqəti yüngülləşdirə bilər, lakin ciddi və ya davamlı qarın ağrısı hallarında həkim müdaxiləsi vacibdir.
Uşaqlarda qarın ağrısı zamanı effektiv metodlar
Qarin agrisi ishal zamani ne etmeli olduğumuzu bilmiriksə ilk növbədə çoxlu maye içmək lazımdır. Bu da su itkisinin qarşısını almaq üçün önəmlidir. İtirilmiş natrium, kalium və xlor kimi su və elektrolitləri əvəz etmək üçün gün ərzində bol su içmək vacibdir. Sudan əlavə şaftalı, alma, ayran və mineral sular gündəlik maye ehtiyacını ödəməyə kömək edir. İshalı müalicə etmək üçün şəkərsiz hazırlanmış alma, heyva və şaftalı kompotları içmək lazımdır.
Süd və süd məhsullarından yalnız fermentləşdirilmiş yağsız qatıq və ayrana üstünlük verilməlidir. Çox qızardılmış və yağlı yeməklərdən uzaq olmaq, az yağlı yeməklərə üstünlük verilməlidir. Ərik, gavalı, albalı, armud, əncir naringi, qarpız, qurudulmuş meyvələr, kartofdan başqa, yaşıl və bütün tərəvəzlər, süd, paxlalı bitkilər, tərkibində lif olan qidalar, bulqur, tam buğda çörəyi ishalı artıran qidalardır. Tərkibində şəkərin miqdarı çox olan qidalarda ishalın artmasına təsir edəcəkdir. İshal dövründə sadə yeməklərə üstünlük verilməlidir. Qaynadılmış kartof yeyilə bilər.
Qarın ağrısı və ishal yaradan səbəblər və müalicə metodları
Qarın ağrısı müxtəlif səbəblərdən yarana bilər və səbəbə uyğun olaraq müalicə fərqli ola bilər. Qarın ağrısının səbəbini müəyyənləşdirmək və müvafiq müalicə təyin etmək üçün həkimə müraciət etmək vacibdir. Antasidlər mədə turşusunu neytrallaşdıraraq qarın ağrısını azaldır. Bu dərmanlar, mədə yanması və qıcqırma ilə əlaqəli qarın ağrısında təsirlidir. H2 blokatorları və proton pompası inhibitorları mədə turşusunun istehsalını azaldır, mədə xorasının, reflüksün müalicəsində istifadə olunur. Antispazmodiklər bağırsaq və mədə əzələlərinin spazmlarını aradan qaldıraraq qarın ağrısını azaldır.
Prokinetiklər mədə və bağırsağın hərəkətini artıraraq, həzm sisteminin daha sürətli işləməsini təmin edir. Analjeziklər qarın ağrısını yüngülləşdirmək üçün istifadə olunan ağrıkəsicilərdir.Laksatiflər qəbizlik səbəbindən yaranan qarın ağrısının müalicəsi üçün istifadə olunur. Antibiotiklər bakterial infeksiyalardan qaynaqlanan qarın ağrısının müalicəsində istifadə olunur. Ancaq bu dərmanları yalnız həkim təyinatı ilə qəbul etmək lazımdır.Hər hansı bir dərman qəbul etmədən öncə, xüsusilə də ciddi və ya uzunmüddətli qarın ağrısı zamanı, həkimə müraciət etmək tövsiyə olunur