“Böyük oğurluq”, “Kart, Pullar və 2 Lülə” və “Şerlok Holms” filmlərindən tanıdığımız və sevdiyimiz əfsanəvi rejissor, Qay Ritçi ad gününü qeyd etdi. Qay Ritçi, 1998-ci ildə, sözün əsl mənasında birdən birə meydana çıxdı, lakin dərhal “Kart, Pullar və 2 Lülə” qara komediyası ilə film sənayesini uçurdu və Böyük Britaniyada ən çox danışılan rejissorlardan biri oldu.
Ritçi-nin filmləri demək olar ki, hər zaman asanlıqla, zəhmətsiz bir şəkildə hamı tərəfindən bəyənilir və onu Hollivudda İngilis zorbası adlandırırlar. Rejissor, 15 yaşında məktəbdən necə uçduğunu, 25 yaşına qədər kərpic qoyaraq, kanalizasiya qazaraq ay işığına qədər işlədiyi barədə çoxlu danışır. Yəqin ki, Qay Ritçinin cinayət-komediya tərzini başqa bir şeylə qarışdırmamağımız üçün bu təcrübəyə ehtiyac var idi. TOP-10 layihəsində rejissorun 52 yaşının şərəfinə, mütləq izləməyə dəyər olan ən yaxşı filmlərini (yəni demək olar ki, hamısını) topladıq.
“Kart, Pullar və 2 Lülə” (Lock Stock & Two Smoking Barrels)
Guy Ritchie-nin dərhal ona uğur gətirən ilk bədii filmidiк. Aktyor heyəti də ulduz oldu, mislaçün Jeyson Steytem dəfələrlə başqa rejissorların layihələrində iştirak edib. Süjet, içlərindən birinin Harri Topor adlı təcrübəli bir nışançı ilə kart oynaya bilməsi üçün adambaşına 25 min funt yığan dörd oğlandan bəhs edir. Ancaq oynayan oğlan 500 min itirir və indi dostları ilə borcunu ödəməlidir, əks halda … Dostlar quldurları qarət edərək vəziyyətdən çıxmağa qərar verirlər, lakin macəraları bununla bitmir.
“Oğurlanmayıb, sadəcə pulu verilməyib.”
Böyük Oğurluq (Snatch)
Ritçinin 2000-ci ildə böyük ekranlara çıxan növbəti filmi tənqidçilər tərəfindən müsbət qarşılandı və film mükafatlarına layiq görüldü. Əsas rolları Jeyson Steyt, Brad Pitt, Stiven Qrem, Alan Ford, Robbie Qi oynadı. Mafiosi Franki “Dörd Barmaq” dəstəsinin köməyi ilə yəhudi ofisindən Franki’nin patronu qanqster Evi’yə getməli olan 86 karatlıq bir almaz da daxil olmaqla bir çox zinət əşyasını oğurlayır. Ancaq Evi-nin almazını götürmək əvəzinə, Frankie yeraltı boks döyüşünə gedir və özünü London dibindən bir çox rəngarəng personajın qatıldığı mürəkkəb bir cinayət intriqasının ortasında görür. Qəribədir ki, Bred Pitt Ritço’nin tammetrajlı debütünün qızğın pərəstişkarı idi və ona yeni bir filmin çəkilişini öz üzərinə götürməsini xahiş etdi. Qay razılaşdı, amma Pitt heç vaxt London aksentini canlandıra bilmədi, ona görə də nə tamaşaçıların, nə tənqidçilərin, nə də filmdəki qalan personajların başa düşə bilmədiyi dəhşətli aksentli qaraçı rolunu aldı. Daha sonra məlum olduğu kimi, Qay, aksent ucbatından “Kart, Pullar və 2 Lülə” filminin personajlarının nədən danışdıqlarını anlamaq çox çətin olduğunu söyləyən tənqidçilərdən intiqamını almış oldu.
“Darıxdırıcılığın ön görülə biləcəyini heç vaxt yaddan çıxarmayın.”
Tapança (Revolver)
Jeyson Stethem də bu filmdə əsas rollardan birini oynayır. 2005-ci ilin həyəcan filmi, yeddi il əvvəl problemə girən Jeyk’in hekayəsini izah edir. Sonra o, təzyiq altında, kriminal müdür Mak-ın oğlanlarından birini əvəz edərək kart masasına oturur və qazanır. Bununla da hər şey başlayır.
“Ağıllı olmağın yeganə yolu ağıllı rəqiblə oynamaqdır.”
Roknrollçu (RocknRolla)
İstedadlı britaniyalı, “Oğurluq” və “Roknrolla” filmləri arasında səkkiz il öz doğma cinayət komediyası janrında yox. Film 2008-ci ildə buraxıldı və dərhal uğur qazandı. Əlbəttə ki, bu, Jerard Batler, Tom Uilkinson, Tandi Neuton, Mark Strong, İdris Elba, Tom Hardi’nin də yer aldığı ulduz aktyorların ləyaqətidir. Rocknrolla yenə də inkişaf etmiş şiddət, əxlaq və xoşagəlməzlik, bir qrup ana personaj və mürəkkəb süjet ilə quldur həyəcan komediyasıdır. Hekayə Qay Ritçi tərzindədir: təhlükəli korrupsiya dünyası və narkotik ticarəti uzun müddətdir sürətləndiyi və cinayətkarların ən yaxşı yaşadığı Londonda cinayətkar cəmiyyətin həyatı. Yolunu “günəşin altında” etmək istəyənlər əvvəlcə bir nəfərlə – Lenni Kole ilə razılaşmalıdırlar.
“Məntiq evliliyi qurduğumuzu nəzərə alsaq, səhv hesablamışam”
Şerlok Holms (Sherlock Holmes)
Artur Konan Doyl’ın əsərləri əsasında çəkilən filmdə Robert Douney Junior və Jude Law rol alır. Tarixin ən böyük dedektivi Şerlok Holms, sadiq müttəfiqi Dr. Uatson ilə birlikdə ciddi fiziki və zehni hazırlıq tələb edən bir işi yenidən araşdırır, çünki düşmənləri bütün London üçün təhlükə yaradır. Bu film Konan Doylun əsərlərinin çox sərbəst təfsiri kimi qəbul edilə bilər, amma əslində dedektif Holms deyil, macəraçı Holms haqqında bəhs edən eyni adlı komiklərin uyğunlaşmasıdır. Nəticədə komik alınmadı və bəzi obrazlar film üçün əsas götürüldü. 2009-cu ildə çəkilən Holms roluna görə Robert Douney Jr. Qızıl Kürə mükafatı aldı. Bütün kino izləyicilərinə onun oyunlarına baxmağı və Şerlokun-un bir macəraçı obrazını qiymətləndirmələrini tövsiyə edirik.
“İşlərin səhv getdiyindən daha çətin bir şey yoxdur.”
Şerlok Holms: Kölgələrin oyunu (Sherlock Holmes: A Game of Shadows)
2011-ci ildə Qay Ritçi, Robert Douney Jr. və Jude Law-ın rol aldığı filmin davamının rejissorluğunu elədi. Bu dəfə dedektivlər Vyana və Strasburqdakı bir sıra terror hücumlarını və Avropadakı müəmmalı cinayətləri araşdırmalı olacaqlar. Şerlok Holms, hər şeyin arxasında professor James Moriarti-nin dayandığına inanır.
“Onu tapıb dayandırsaq, həyatını xilas etməklə yanaşı, bütün Qərb sivilizasiyasının çökməsinin qarşısını alacağıq … Ancaq mən israr etmirəm.”
Agentlər A.N.K.L. (The Man From U.N.C.L.E)
Bəlkə də Ritçi’nin filmoqrafiyasındakı ən şık filmdir. James Bond, Jason Born, 60-cı illərin casus seriyası və keçən əsrin komikslərinin qarışığı. Film 2015-ci ildə böyük ekranlara çıxdı. Bu, ən yaxşı CIA agentlərindən biri olan Napoleon Solo ilə yalnız bir nəfərin müqayisə edə biləcəyi – ən gənc və ən perspektivli MTN agenti İlya Kuryakin haqqında bir hekayədir. Həmişə rəqabət etsələr də, şərtlər elədir ki, rəqiblər ortaq olmaq məcburiyyətində qalırlar. Bu, iki ölkənin gizli xidmətlərinin nüvə bombası yaratmağı bacaran beynəlxalq bir cinayət təşkilatı kəşf etməsindən sonra baş verir. Bu film Ritçi’nin ən rəngarəng və görüntü baxımından ən isti filmi ola bilər. Hətta “Ələddin” i qabaqlayır.
“Bu dünyada insanı iki qüvvə idarə edir. Adları ağrı və qorxudur. “
Kral Arturun qılıncı (Legend of the Sword)
Çarli Hunnam və Jude Law, 2017 filmində rol aldılar. Ritçi ölümsüz klassiklərə, əfsanələrə və miflərə çox hərəkət və cinayətkar hər şeyə olan sevgisini gətirdi. Film, Londonda bir yerdə yaşayan gənc oğlan Arthurdan bəhs edir. Valideynlərini xatırlamır və uşaqlıqdan bəri onu çox gənc olduğunu düşünən yerli bir fahişəxananın qızları tərəfindən böyüdülür. Bir gün təsadüfən özünü Ekskalibur – yalnız həqiqi bir kralın istifadə edə biləcəyi bir qılıncın yanında tapır. Artur, valideynlərinin kim olduğunu, taxt və qılıncın həqiqi varisini kim olduğunu başa düşür.
“Dost ola bildiyin zaman niyə mübahisə edirsən?”
Ələddin (Aladdin)
Qay Ritçi’nin söylədiyi “Min bir gecə” dən Ələddinin məşhur hekayəsi təsirləri və təqdimatı ilə digər film adaptasiyalarından fərqlənir. Gen Smit rolunu oynayan Will Smit, tort üstündəki albalı olur. Ələddin adlı gənc oğru Şahzadə Yasəmənlə evlənməyi xəyal edir, lakin bunun üçün özü bir şah olmalıdı. Xəyallar gerçəkləşir. Aqrabahın Cəfər adlı vəziri şəhər üzərində hakimiyyəti ələ keçirmək üçün sehrli lampaya sahib olmaq istəyir. Ancaq lampa bir möcüzə mağarasında saxlanılır və yalnız Ələddinə çevrilən təcrübəli bir oğru onu çala bilər.
“Arzularla bağlı belə bir məsələ var ki: nə qədər çox şansınız olsa, bir o qədər çox istəyərsiniz.”
Cənablar (Gentlemen)
Qay Ritçinin son filmi 2019-cu ildə nümayiş olundu. Həm inanılmaz aktyor heyəti, həm də tutarlı süjet, komediya həyəcan filmlərinin pərəstişkarlarını çox xoşbəxt etdi. Filmdə baş rolları Metyu MakKonagey, Kolin Farrell, Hyu Qrant, Çarli Hunnam, Henri Qolding, Mişel Dokeri, Jeremi Strong, Eddi Marsan, Jason Uong, Layn Reni oynadı. Şık bir filmin inanılmaz dərəcədə bükülmüş bir süjeti, tələbəlik illərindən narkotik satmağa başlayan, yoxsul İngilis zadəganlarının mülklərindən istifadə edərək qanunsuz zənginləşdirmə sxemi icad edən və bu mövzuda çox zəngin olan bir Amerikalıdan bəhs edir. İndi də ürəyi bulanmış bir jurnalist bu amerikalıın sağına gəlir və ona müdürünün cinayətlərini ətraflı təsvir edən bir film ssenarisi almasını təklif edir. Bu ssenari heç kəsi laqeyd qoymayacaq.
“Heyvanların kralı olmaq üçün özünü kral kimi aparmaq kifayət deyil, kral olmalısan.”
Xoş seyirlər!
Alış-veriş edin, keşbek qazanın və maliyyənizi idarə edin
Hamısı bir tətbiqdə!
