Yaşıl noxud hər dövrdə və hər süfrədə istifadəyə uyğun məhsuldur. Paytaxt Salatı, Olivye və bir çox digər salatların əvəzolunmaz tərkibidir. Çox vaxt süfrəmizdə konservləşdirilmiş noxuddan istifadə etsək də, yay və payız fəsli təzə və xırtıldayan yaşıl noxudun fəslidir. Onu, elə bağda da təzə-təzə yemək olar, həmçinin ondan qarnir hazırlamaq da asandır. Noxuddan daha yaxşı nə hazırlamaq olar? Cavabını nənələrdən öyrəndiyimiz 3 reseptdə axtarın.
Təbiət Azərbaycan torpağına tərəvəz, meyvə, ədviyyat və ətirli otlar kimi gözəl nemətlər bəxş edib və insanlar bu nemətləri kulinariyada şah əsərlərə çevirə biliblər. Azərbaycanın ən böyük istehsalçısı və ixracatçısı olan Azersun ilə birlikdə hazırladığımız Umico-nun “Nənədən soruş” layihəsini milli mətbəxə həsr etmişik. Beləliklə, hər həftə partnyorumuzdan ləzzətli hədiyyələr qazana biləcəyiniz bir viktorina keçiririk. Bunun üçün sadəcə kulinariya ilə bağlı sualları düzgün cavablandırmaq lazımdır.
Təzə və yaşıl noxud
Noxud qaynadıla, sousa əlavə oluna, sobada bişirilə, salatların üzərinə əlavə edilə bilər və ondan kifayət qədər doydurucu qarnir və ya humus kimi qəlyanaltılar hazırlamaq mümkündür. Digər tərəvəzlər, ət və balıq ilə də yaxşı gedir. Təzə noxuddan hazırlanan yeməklər yüngül və güclü olur. Konservləşdirilmiş tərəvəzlər faydalı xüsusiyyətlərini itirir. Ancaq yaşıl noxudda belə deyil. Yaşıl noxud öz faydalarını qoruyub saxlaya bilir.
Noxud nə üçün faydalıdır? Birincisi, tərkibində yaxşı udulan yüksək miqdarda zülal var. İkincisi, noxudda əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdıran və sinir sisteminin sabit fəaliyyətini dəstəkləyən bir neçə əsas amin turşusu və bir çox B vitamini var. Noxud dəmir, kalium, sink və selenyumla zəngindir. Üçüncüsü, az kalorili olduğu üçün noxud pəhriz məhsulu sayılır. Konservləşdirilmiş noxudun tərkibində qaraciyəri piydən təmizləyən maddə – inositol da var.
Konservləşdirilmiş noxudu necə seçməli
İlk dəfə Hollandiyalılar XVII əsrdə yaşıl noxudları bankalara yığıb saxlayırmış. Həm də yüksək şəkər tərkibi ilə seçilən yeni bir noxud növünü – “beyin” növünü yaradıblar. 19-cu əsrdə noxud Rusiyada çox az miqdarda konservləşdirilməyə başladı. Kütləvi istehsal yalnız Sovet dövründə başlamışdı və ildə 210 milyon qutuya çatırdı.
Tərkibini oxuyun. İdeal olaraq tərkibi noxud, su, şəkər və duz olmalıdır. Etiketdə yaşıl noxudun müxtəlifliyi də göstərilməlidir: “Əlavə”, 1-ci və ya 2-ci dərəcəli. Əgər “beyin növündən” olduğu qeyd edilibsə, o zaman çox dadlı olacaq. Yetişmiş meyvələrin xarakterik qırışmış görünüşünə görə beyin noxud sortlarını belə adlandırıblar. Həmin növün ləpələri ən şirəli və zərif hesab olunur. “Hamar düzülmüş noxud” isə o deməkdir ki, nöqtələrin dadı bir az nişastalı olsa da, noxudun özü o qədər zərif olmayacaq.
Qablaşdırmanı yoxlayın. İstehsal tarixi qutu üzərində möhürlənibsə və ya kağız etiketdə kəsilib yapışdırılıbsa, bu, müəssisədəki avadanlıqların köhnə olmasının əlamətidir. Müasir texnologiyalar silinməz boya ilə konservin qalay qapağında partiyaların nömrələrini və istehsal tarixlərini tətbiq edir. Əlbətdə, vurulma tarixinə də baxın. Ən təzə və ən yetişmiş noxud may ayının sonlarında – iyun ayının əvvəllərində yığılır. İstehsal tarixi bu ayları göstərirsə, konservləşdirmə üçün təzə yaşıl noxuddan istifadə edilmişdir. Konservləşdirilmiş qidaların maksimum saxlama müddəti 2 ildir.
Noxud qutusunu silkələyin. Çalxalanan suyun səsi gəlmirsə deməli, banka noxudla doludur. Az səs verədə bankadakı noxudun köhnə və sərt olduğunu göstərir, az doldurulur, buna görə də bu cür konservləri almamaq daha yaxşıdır. Banka şüşədirsə, rəngə diqqət edin. Keyfiyyətli noxud açıq yaşıldan zeytun rənginə qədər dəyişə bilər. Ancaq doldurma tamamilə şəffafdırsa, böyük ehtimalla məhsulda qoruyucu maddələr var. Mayedə buludlu, südlü bir rəng varsa yaxşıdır. Çöküntü olmalıdır, amma sözün əsl mənasında ən alt qatda olmalıdır. Daha çox çöküntü varsa, çox güman ki, istilik zamanı noxudla zəngin olan nişasta suya keçib. Və belə noxudlar bir salat üçün uyğun deyil.
Mətbəxə gedək
Yaşıl noxudlu şorba
Sizə lazım olacaq:
- Konservləşdirilmiş Yaşıl Noxud 275 qr
- Soğan 2 ədəd
- Kartof 3 ədəd
- Toyuğun döş əti 2 parça
- Kişniş, şüyüd
- Zövqə görə duz, istiot, sarı kök, tomat pastası
Necə bişirilir:
- Toyuq filesi qaynadılır və kiçik parçalara doğranılır. Tamamilə bişənə qədər duzlamağı unutmayın.
- Soğanı xırda doğrayın və yağda qızardın.
- Toyuğu soğana əlavə edin, bir az qovurun və dadına görə tomat pastası əlavə edin, sonra sarı kök ilə dadlandırın.
- Soyulmuş kartofları salat kimi incə doğrayın və toyuq ətinə əlavə edin. 1-2 dəqiqədən sonra toyuğu qaynatdığınız suyu da əlavə eidn.
- Yalnız bundan sonra konservləşdirilmiş yaşıl noxud əlavə edin. Şorbanı ara sıra qarışdırın. Kartof bişdikdən sonra istidən götürün. İncə doğranmış göyərti əlavə edin və qapağı örtüb azca gözləyin.
Noxud püresi
- Noxud 275 qr
- Soğan 3 ədəd.
- Sarı kök, istiot, dadına görə duz
Noxudları blender ilə püre halına gətirin.
- Soğanı xırda-xırda doğrayın, yağda qızardın, ədviyyatı, sonra da noxud püresini əlavə edin.
- 10-12 dəqiqə bişirin. Servis edərkən göyərtilərlə bəzəyin.
- Noxud püresi həm ayrı yemək, həm də ət və toyuq yeməyi üçün yan yemək ola bilər.
Noxud pirojkisi
- Un 0,5 kq
- Yumurta 1 ədəd
- 100 ml süd
- Su 100 ml
- Dadmaq üçün duz
- Maya 1 çay qaşığı
- Şəkər 1 çay qaşığı
- Noxud 275 qr
- Soğan 2 ədəd.
- Sarı kök, istiot, dadına görə duz
- Mayanı və şəkəri isti suya tökün və köpüklənənə qədər isti saxlayın. Nənələrimizin istifadə etdiyi ən yaxşı üsul, qaynar samovar və ya çaydanı örtmək üçün qabaq əvəzinə – nəlbəkidə stəkan qoymaqdır.
- Unu ələyin və üzərinə maya əlavə edin.
- Yarım stəkan süd götürün və isti su əlavə edin, hamısını una tökün. Sonra bir yumurta və iki xörək qaşığı yağ (günəbaxan və ya zeytun yağı ola bilər) əlavə edin. Xəmiri yoğurun və yorğanla örtüb bir saat saxlayın.
- İndi noxudlu içliyi hazırlayaq. Əvvəlcə soğanı doğrayın, yağda qızardın, ədviyyat və noxud püresini əlavə edin. 10-12 dəqiqə bişirin. Sonra incə doğranmış kişniş və şüyüd səpin. Noxudla doldurulmuş pirojkilər düzəldin; onları yağda və ya sobada bişirə bilərsiniz.
Azersunun yaşıl noxudları
Azersun milli Azərbaycan mətbəxi ənənələrinin əsl qoruyucusudur, sevimli ev yeməklərinin sirləri holdinqin markalarında qorunur – Bizim Tarla, ZEYTUN BAGLARI, AZERÇAY və s.
Bizim Tarla, ailəsi üçün dadlı təamlar bəxş etmək istəyən, lakin gündəlik işlərdən kompot və ya mürəbbə bankası hazırlamağa vaxtı olmayan qadınlara kömək edir. Badımcan kürüsü və Manqal salatının bişirilməsi çox vaxt aparır. Məhsulları arasında inanılmaz badımcan kürüsü və manqal salatı olduğu üçün Bizim Tarla, bu halda da evdar qadınlara kömək edir. Bunlar seçilmiş məhsullardan hazırlanır, tərkibində GMO yoxdur və milli mətbəximizin ənənələrini qoruyur.
Azərbaycanda yaşıl noxudun yerli istehsalı məhz Azersun holdinq sayəsində meydana gəlib. Ölkənin ərazisində noxud yetişdirilir və konservləşdirilir – bu, yaşıl noxudu Azərbaycanın evdar qadınları üçün əlverişli edirdi. Davamlılıq və gigiyena Bizim Tarla məhsullarının istehsalında böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bu gün hər bir azərbaycanlının tanıdığı və qürurla “yerli məhsul” adlandırdığı bir markadır.
Nuş olsun! |